Diwrnod Darganfyddiadau yn Amgueddfa Sir Gâr
Diwrnod Darganfyddiadau yn Amgueddfa Sir Gâr
Wedi dod o hyd i rywbeth chwilfrydig? Beth am edrych yn agosach.
Ydych chi wedi darganfod rhywbeth anarferol yn eich gardd? Wedi codi darganfyddiad archaeolegol posibl wrth gerdded y ci? Neu wedi gwneud darganfyddiad cyffrous wrth fynd allan i ganfod metel?
Dewch â'ch gwrthrych i Amgueddfa Sir Gâr ddydd Sadwrn 2 Awst, lle bydd yr arbenigwyr Nicola Kelly (Cynllun Henebion Cludadwy Cymru) a Jenna Smith (Heneb – Ymddiriedolaeth Archaeoleg Cymru) wrth law i archwilio, adnabod a chofnodi'ch darganfyddiad.
Boed yn ddarn o grochenwaith, gwrthrych metel dirgel, neu rywbeth rydych chi'n meddwl y gallai fod yn Drysor, dyma'ch cyfle i ddysgu mwy—ac o bosibl gyfrannu at ein dealltwriaeth o'r gorffennol.
Mae'r Cynllun Henebion Cludadwy (PAS) yn rhaglen genedlaethol sy'n cofnodi darganfyddiadau archaeolegol a wneir gan y cyhoedd, gan helpu i adeiladu darlun cyfoethocach o hanes a threftadaeth. Rheolir y Cynllun gan yr Amgueddfa Brydeinig ac Amgueddfa Cymru ac mae hefyd yn ymdrin â darganfyddiadau Trysor posibl.
Os ydych chi'n meddwl eich bod wedi dod o hyd i rywbeth a allai fod yn gymwys fel Trysor, dyma'r cyfle perffaith i gael cyngor arbenigol ar beth i'w wneud nesaf. Am ragor o wybodaeth am Drysor, ewch i wefan Darganfyddiadau Cynllun Henebion Cludadwy.
Croeso i bawb – o ddatgelwyr profiadol i deuluoedd chwilfrydig. Dewch i ddarganfod y stori y tu ôl i'ch darganfyddiad.
Hanes y Cynllun Henebion Cludadwy (PAS)
Sefydlwyd y Cynllun Henebion Cludadwy (PAS) mewn ymateb i dwf canfod metel, y diffyg darpariaeth i gofnodi'r darganfyddiadau hyn, ac yng nghyd-destun diwygio deddfwriaeth Trysor.
Ym 1997, daeth Deddf Trysor 1996 i rym a chyda hi amddiffyniad newydd i ddarganfyddiadau archaeolegol.
Er bod archaeolegwyr wedi croesawu diwygio'r gyfraith, mynegasant bryder nad oedd llawer o eitemau arwyddocaol wedi'u cynnwys yn y Ddeddf, yn enwedig y rhai nad oeddent yn fetel gwerthfawr.
O ganlyniad, sefydlwyd 'cynlluniau' peilot ar gyfer cofnodi darganfyddiadau archaeolegol yn wirfoddol mewn chwe ardal. Sefydlwyd pum swydd arall a Swyddog Allgymorth ym 1999.
Diolch i gefnogaeth gan Gronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol, ehangwyd y Cynllun Henebion Cludadwy i Loegr a Chymru gyfan yn 2003, ac wedi hynny (o 2006) fe'i hariannwyd gan y DCMS.
Yn 2007, trosglwyddwyd rheolaeth y PAS i'r Amgueddfa Brydeinig, ac mae bellach yn cael ei ariannu trwy ei grant cymorth gyda chyfraniadau partneriaid lleol.
Mae ei rwydwaith yn cynnwys 40 o Swyddogion Cyswllt Darganfyddiadau lleol y mae eu rôl yn cysylltu â'r cyhoedd a chofnodi eu darganfyddiadau ar gronfa ddata PAS.