Skip to main content

Cynllun Strategol CofGâr 2024 – 2034

Rhagair gan y Cynghorydd Hazel Evans, Aelod y Cabinet dros Adfywio, Hamdden, Diwylliant a Thwristiaeth

 

Wrth i ni gychwyn ar y daith strategol newydd hon ar gyfer CofGâr, mae'n bleser gen i gyflwyno ein cynllun uchelgeisiol ar gyfer y degawd nesaf. Mae'r strategaeth hon yn gosod y cyfeiriad ar gyfer CofGâr, gan adeiladu ar gyfnod eithriadol o ddatblygiad a newid. Erbyn 2034, bydd CofGâr wedi cymryd cam arall ymlaen, gan weithredu amgueddfeydd sy'n canolbwyntio ar bobl ac wedi'u moderneiddio.

 

Ein gweledigaeth yw cael amgueddfeydd lleol Sir Gâr sy'n canolbwyntio ar y gymuned ar flaen y gad o ran newid, cynaliadwyedd, gofal casgliadau a hygyrchedd yng Nghymru. Drwy gydol oes y cynllun hwn, wrth i ni ddod ag arbenigedd ynghyd i ofalu am gasgliadau a thyfu dealltwriaeth y cyhoedd ohonynt, rydym yn canolbwyntio'n fwy ar greu cyfleoedd i bobl ym mhob cyfnod o fywyd gymryd rhan, darganfod a mwynhau popeth y gall eu hamgueddfeydd lleol ei gynnig.

 

Mae'r strategaeth hon yn blaenoriaethu gwella cynaliadwyedd trwy gyfrannu at yr economi ymwelwyr leol, ehangu cyfleoedd dysgu a sgiliau ar gyfer cynulleidfaoedd sydd heb gynrychiolaeth ddigonol, ac ymgorffori egwyddorion datblygu cynaliadwy ym mhob gweithgaredd. Mae gwelliannau i amgueddfeydd yn hanfodol i gyflawni'r nodau hyn, ac mae'r cynllun hwn yn amlinellu ein hymrwymiad i wella ansawdd profiad yr ymwelwyr, hygyrchedd, a safonau cadwraeth casgliadau.

 

Mae Cynllun Strategol CofGâr yn ymgorffori ein gweledigaeth bod amgueddfeydd yn ganolog i gymunedau gofalgar, adeiladol, a chreadigol. Mae amgueddfeydd yn cadw ein treftadaeth ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol ac wrth wneud hynny'n helpu i adeiladu ein synnwyr o hunaniaeth. Mae amgueddfeydd yn cyflwyno naratifau o'n llwyddiannau, ein helynt, a'n profiadau lluosog i greu amgylcheddau lle gallwn fyfyrio, dysgu, a datblygu. Ac mae amgueddfeydd yn ysbrydoli cynnydd trwy sbarduno syniadau arloesol, dangos arferion cynaliadwy, a dathlu amrywiaeth a chynhwysiant.

 

Mae effeithiolrwydd y strategaeth hon yn dibynnu ar weithredu'r gwerthoedd hyn gan ein staff, gwirfoddolwyr, partneriaid, a chymunedau. Gyda'n gilydd, byddwn yn sicrhau bod amgueddfeydd CofGâr yn parhau i fod yn sefydliadau uchel eu parch o falchder ac ysbrydoliaeth, gan gyfrannu at dreftadaeth ddiwylliannol Sir Gâr ar gyfer cenedlaethau'r dyfodol.

 

Cymeradwywyd 19 Tachwedd 2024

Cyflwyniad

Mae'r cynllun hwn yn gosod cyfeiriad CofGâr, gan adeiladu ar gyfnod eithriadol o ddatblygiad a newid. Erbyn 2034, bydd CofGâr wedi cymryd cam arall ymlaen, gan weithredu amgueddfeydd sy'n canolbwyntio ar bobl ac wedi'u moderneiddio.

 

Mae'r Cynllun Strategol hwn yn nodi ein hamcanion 10 mlynedd gyda chynllun gweithredu 5 mlynedd, a rhagamcanion ariannol ar gyfer proses addasu dreigl 2 flynedd.

 

Mae CofGâr yn rheoli Amgueddfa Sir Gâr, Amgueddfa Cyflymder, Cartref Dylan Thomas, Amgueddfa Parc Howard, ac Amgueddfa Ddiwydiannol Cydweli. Mae ein henw, CofGâr, yn adrodd ein rôl wrth greu ymdeimlad o berthyn a lle o undod. Mae'r casgliadau yr ydym yn gofalu amdanynt yn cynrychioli penodau yn stori Sir Gâr.

 

Mae ein strategaeth flaenorol, a gychwynnwyd yn 2017, yn cwmpasu cyfnod hyd at 2024 a nodwyd gan newidiadau sylweddol ar draws sawl un o'n hamgueddfeydd. Yn arbennig, mae'r blynyddoedd o 2019 i 2023 wedi bod ymhlith y rhai mwyaf gweithgar yn hanes y gwasanaeth amgueddfeydd, wedi'u gyrru'n rhannol gan ddigwyddiadau byd-eang. Mae'r Cynllun Strategol hwn yn tynnu sylw at rai o'r datblygiadau anhygoel sydd wedi digwydd.

Trawsnewid amgueddfeydd Sir Gâr er mwyn dyfodol gwell

  • Fe wnaethon ni gydweithio ag Ymddiriedolaeth Drws i'r Dyffryn i greu Amgueddfa Sir Gâr a Pharc yr Esgob. Wedi'i adfer a'i ailagor yn 2021, mae'r parc a Hen Balas yr Esgob bellach yn ffynnu fel cyrchfan arobryn.
  • Parhaodd y gwaith adeiladu yn Amgueddfa Sir Gâr drwy gydol y pandemig, gan wella mynediad i ymwelwyr, sicrhau bod yr adeilad wedi'i amddiffyn rhag yr elfennau, a sefydlu amodau gwell ar gyfer y casgliadau. Gosododd adnewyddu mynedfa'r ymwelwyr, y siop, a'r ddwy oriel feincnod ar gyfer gwelliannau yn y dyfodol.
  • Cafodd Amgueddfa'r Cyflymder ei dymchwel yn 2018, ac ym mis Mai 2023, agorodd yr Amgueddfa Cyflymder newydd. Mae'r amgueddfa fodern hon yn defnyddio arddangosfeydd rhyngweithiol ac arddangosfeydd clyweledol wrth adrodd straeon. Mae'n seiliedig ar egwyddorion cynaliadwyedd economaidd, cymdeithasol ac amgylcheddol, gan osod safon ar gyfer amgueddfeydd y dyfodol.
  • Ailogwyd Amgueddfa Parc Howard ym mis Rhagfyr 2023 ar ôl dwy flynedd o waith adfer a gwelliannau hygyrchedd mawr. Mae'r amgueddfa bellach yn pwysleisio cynhwysiant, mae'n addas i deuluoedd, ac yn tynnu sylw at straeon cyfareddol pobl Llanelli.

Casglu straeon Sir Gâr

  • Arloesodd prosiect Straeon Crochenwaith Llanelli y gwaith o gyd-guradu yn Amgueddfa Parc Howard, i ailddychmygu'r casgliad crochenwaith digyffelyb trwy straeon pobl. Cynyddodd newidiadau a wnaethom i sut mae gwasanaethau'n cael eu darparu ym Mharc Howard rhwng 2017 a 2019 ymweliadau blynyddol cyfartalog dros 70% o'i gymharu â'r tair blynedd flaenorol.
  • Casglodd prosiect Ein Mannau Gwych: Llanelli leisiau cymunedol i greu llyfr stori brand lle deniadol a hunaniaeth graffig ar gyfer Llanelli, a ddarparodd y fframwaith ar gyfer adnewyddu Amgueddfa Parc Howard. 
  • Daeth ein cydweithrediad â Thaith Campweithiau'r Oriel Genedlaethol (2021-2023) â gweithiau celf enwog i Sir Gâr, gan ganiatáu inni arddangos ein casgliadau mewn ffordd arloesol a chysylltu â chynulleidfaoedd newydd. Arweiniodd hyn at ymweliadau a dorrodd record. Datgelodd arolwg fod 80% o ymwelwyr wedi teimlo ymdeimlad cynyddol o lesiant a bod 98% wedi graddio eu hymweliad fel 'rhagorol' neu 'dda'.
  • Yn 2021, cafodd y portread olaf enwog o Dylan Thomas, a baentiwyd yn Nhalacharn gan Gordon Stuart, ei gaffael o ystâd yr artist gan yr awdurdod ar gyfer arddangosfa gyhoeddus. 

Newidiadau y tu ôl i'r llenni

  • Yn Amgueddfa Sir Gâr ac Amgueddfa Parc Howard, cafodd 12 storfa gasgliadau eu hadnewyddu, eu hailosod a'u haildrefnu i wella safonau amgylcheddol a diogelwch. Yn ogystal, cafodd cyfleuster storio allanol ei brydlesu a'i addasu i gynnig diogelwch a rheolaeth hinsawdd uwch.
  • I baratoi ar gyfer y gweithgareddau adeiladu yn yr amgueddfa, cynhaliwyd archwiliad cynhwysfawr ar fwy na 2,400 o flychau a 2,150 o eitemau gan gynnwys paentiadau, dodrefn, henebion carreg, yn ogystal â chasgliadau o hanes cymdeithasol a naturiol. Cafodd yr eitemau hyn eu lapio'n fanwl, eu symud yn ofalus, eu cofnodi a'u monitro drwy gydol y broses.
  • Cafodd mwy na 190 o arteffactau eu gwerthuso'n drylwyr, gyda 34 ohonynt yn derbyn triniaeth gadwraeth arbenigol cyn agor Amgueddfa Cyflymder newydd.
  • Neilltuwyd ymdrechion cadwraeth helaeth i 12 arddangosfa hanes natur, 11 basged draddodiadol, 71 o eitemau hanes cymdeithasol, baneri protest o Langyndeyrn, llenni o Gartref Dylan Thomas, 43 darn o Grochenwaith Llanelly, a chwe phaentiad olew.
  • Digidwyd cyfanswm o 5,100 o gofnodion gwrthrychau, a throsglwyddwyd 43,054 o gofnodion i system rheoli casgliadau ddwyieithog. Rhwng 2017 a 2023, derbyniwyd 416 o arteffactau. Yn ogystal, archwiliwyd, tynnwyd ffotograffau a diweddarwyd dros 4,000 o gofnodion gwrthrychau.

Paratoi ar gyfer y dyfodol

  • Mae asesiadau o adeiladau, ecoleg a chasgliadau a gynhaliwyd yn 2022-23 yn Amgueddfa Ddiwydiannol Cydweli wedi cyfrannu at ddealltwriaeth o bosibiliadau hirdymor y dyfodol.
  • Mae mentrau seilwaith digidol wedi chwyldroi sut y gall amgueddfeydd ddefnyddio technoleg ddigidol i wella prosesau gwaith, profiadau dysgu ac ymgysylltu â'r cyhoedd.
  • Daethom yn CofGâr trwy broses ymgysylltu a oedd yn tynnu sylw at arwyddocâd ymdeimlad o le i'r gymuned. Dewiswyd yr enw gan y gymuned. Datblygwyd ein hunaniaeth brand, ein llais a'n presenoldeb ar-lein.
  • Mae'r ailstrwythuro wedi caniatáu i'r gwasanaeth gynyddu staff cyfwerth ag amser llawn 280%, o 4.75 FTE yn 2017, i 18 FTE ar ddechrau'r cynllun strategol hwn yn 2024.
  • Ar ben hynny, yn 2023, trosglwyddwyd Cartref Dylan Thomas i CofGâr fel rhan o fenter ailstrwythuro, gan arwain at gynnydd o 50% yn nifer y staff ar draws y gwasanaeth. 

Diolch i'r bobl a'r sefydliadau a'n helpodd ni i gyrraedd lle'r ydym ni heddiw.

  • Ein staff, gwirfoddolwyr a chefnogwyr lleol
  • Ein Cynghorwyr
  • Cyfeillion Amgueddfa Parc Howard Llanelli
  • Cyfeillion Amgueddfa Sir Gâr
  • Ymddiriedolaeth Drws i'r Dyffryn
  • Cyngor Tref Llanelli
  • Is-adran Diwylliant Llywodraeth Cymru
  • Cronfa Dreftadaeth y Loteri Genedlaethol
  • Cronfa Gelf
  • Cronfa Casgliadau Esmée Fairbairn a reolir gan Gymdeithas yr Amgueddfeydd
  • Ffederasiwn Amgueddfeydd ac Orielau yng Nghymru
  • Yr Oriel Genedlaethol
  • Croeso CymrCronfa Datblygu Rhanbarthol Ewrop (ERDF) fel rhan o Gynllun Cyrchfannau Denu Twristiaeth Llywodraeth Cymru
  • Cymdeithas yr Amgueddfeydd Annibynnol
  • Grŵp Addysg mewn Amgueddfeydd
  • Amgueddfa Cymru
  • Plant mewn Amgueddfeydd
  • Canolfan Dreftadaeth Cydweli ac Ymddiriedolaeth Amgueddfa Tunplat
  • Ac i haelioni caredig pawb sydd wedi rhoi gwrthrychau i gasgliad yr amgueddfeydd

Ein Gweledigaeth a'n Cenhadaeth CofGâr

Ein gweledigaeth CofGâr yw cael amgueddfeydd lleol sy'n canolbwyntio ar y gymuned ar flaen y gad o ran newid, cynaliadwyedd, gofal casgliadau a hygyrchedd yng Nghymru.

 

Ein cenhadaeth yw cadw, cyflwyno a gwneud cynnydd.

Cadw

Rydym yn defnyddio ein harbenigedd i gadw ein gorffennol yn fyw. Diogelu casgliadau fel eu bod yn parhau i fod yn hygyrch i genedlaethau'r dyfodol. Cofio'r bobl sydd wedi helpu i lunio'r presennol.

Cyflwyno

Rydym yn hyrwyddo ac yn cyflwyno casgliadau'r sir mewn ffordd ddyfeisgar. Maent ar gyfer trigolion ac ymwelwyr fel ei gilydd. Mewn gwirionedd, ar gyfer unrhyw un sydd â diddordeb yn y sir. Yn adrodd straeon Sir Gâr gyda dychymyg. Ac rydym yn annog mwy o bobl i rannu'r straeon hyn. Yn sicrhau bod yr hyn sy'n digwydd yn Sir Gâr heddiw yn cael ei gofnodi ar gyfer yfory.

Cynnydd

Mae ein hangerdd dros gynnydd yn golygu ein bod ni bob amser yn edrych tua'r dyfodol. Dod o hyd i ffyrdd gwreiddiol o adrodd stori Sir Gâr yn well. Helpu pobl i ddysgu o'r gorffennol er mwyn gwella heddiw a chynllunio ar gyfer yfory. Bod yn glyfar wrth gynhyrchu a defnyddio adnoddau.

Rhagweld y Dyfodol: Newidiadau Cyffrous o'n Blaen

Erbyn 2034, bydd gan ymwelwyr y cyfle i archwilio orielau amgueddfeydd hanesyddol a chyfoes sy'n cynnwys cynnwys wedi'i ddiweddaru. Gan fabwysiadu strategaeth sy'n canolbwyntio ar bobl, byddwn yn dylunio ac yn mireinio profiad yr amgueddfa trwy gyfranogiad y cyhoedd a chydweithio, gan sicrhau ein perthnasedd a'n hygyrchedd i'r cymunedau a wasanaethwn.

 

Mae ein hymroddiad i ofalu am gasgliadau, pobl a'r amgylchedd yn ein gyrru i addasu ac esblygu, gan anelu at ddylanwad cadarnhaol yn y meysydd hyn. Byddwn yn tyfu ein dealltwriaeth o gasgliadau amgueddfeydd yn barhaus i'w defnyddio, gofalu amdanynt a'u cadw'n fwy effeithiol.

 

Bydd ein hamgueddfeydd yn fannau ysbrydoledig a chreadigol sy'n cynnig rhaglenni dysgu gydol oes, gan ganiatáu i unigolion ym mhob cam o fywyd gymryd rhan, darganfod, mwynhau a theimlo'n dda. Pobl ifanc fydd ein prif ffocws, gan eu bod yn cynrychioli'r presennol a'r dyfodol, a dylid eu cynnwys mewn prosesau gwneud penderfyniadau.

 

Yn weithredol, rydym yn ymdrechu am werth economaidd eithriadol ac yn anelu at greu profiad ymwelwyr rhagorol ac ystyriol. Rydym yn rhagweld nifer uwch o ymwelwyr i'n hamgueddfeydd nag erioed o'r blaen; fodd bynnag, mae'r gweithgaredd cynyddol hwn yn gofyn am egni. Felly, byddwn yn gweithredu cynlluniau ar gyfer modelau newydd o ddarparu gwasanaethau sy'n lleihau'r defnydd o ynni niweidiol. Yn ogystal, byddwn yn defnyddio ein casgliadau'n greadigol, gan fanteisio ar dystiolaeth hanesyddol ac addasu ein harferion, i ddeall a lliniaru ein heffaith amgylcheddol.

 

Mae'r cynllun hwn yn amlinellu gweledigaeth 10 mlynedd gyda fframwaith wedi'i gynllunio ar gyfer y pum mlynedd nesaf. Bydd yn destun adolygiadau a diweddariadau blynyddol i ystyried amodau economaidd, gwleidyddol, cymdeithasol ac amgylcheddol domestig a byd-eang sy'n esblygu.

Sganio'r gorwel: Llywio Heriau a Manteisio ar Gyfleoedd ar gyfer Dyfodol Llewyrchus

Mae ein hymrwymiad i welliant parhaus, hyd yn oed trwy gyfnodau anodd ac ansicr, yn datgelu ein gwir gymeriad. Mae'n rhyfeddol cael tri phrosiect adeiladu a gwella amgueddfeydd yn ystod cyfnodau clo pandemig, tra hefyd yn paratoi i gymryd drosodd rheolaeth atyniad arall a chynyddu nifer ein staff ar adeg pan fo gwasanaethau diwylliannol ledled Cymru yn cael eu lleihau. Gyda'r un penderfyniad hwn, ein nod yw sefydlu'r gwasanaeth amgueddfeydd lleol gorau yng Nghymru ar gyfer Sir Gâr, ac mae ein cyflawniadau hyd yn hyn yn dangos ein bod mewn sefyllfa dda i lwyddo.

Pobl
Mae amgueddfeydd yn gwasanaethu'r gymuned leol a thwristiaid, gan fynd i'r afael ag anghenion amrywiol drwy wahanol gyfnodau o fywyd. Wrth i boblogaeth Sir Gâr dyfu, mae oedran cyfartalog ei thrigolion hefyd yn cynyddu. Mae'r rhanbarth yn wynebu amrywiol heriau, gan gynnwys cyfraddau uchel o ordewdra ymhlith plant a disgwyliad oes is. Datgelodd data Cyfrifiad 2021 ostyngiad bach yn nifer y bobl ifanc yn Sir Gâr dros y degawd diwethaf, gan amlygu'r anhawster o gadw trigolion iau. Mae ffactorau fel cyfleoedd gyrfa mewn ardaloedd gwledig a hygyrchedd gwasanaethau yn cyfrannu at y duedd hon.

 

Wrth i ddemograffeg Sir Gâr newid, mae angen i ni addasu trwy ddeall ein cynulleidfaoedd yn well. Mae enghreifftiau o amgueddfeydd y DU sy'n wynebu newidiadau demograffig tebyg yn dangos llwyddiant wrth ddarparu hyfforddiant sgiliau treftadaeth i wella addysg, gwella sgiliau swyddi, a datblygu arweinwyr twristiaeth amrywiol yn y dyfodol. Mae hyn yn dangos potensial amgueddfeydd fel asiantau newid cymdeithasol pan gânt eu hymgorffori mewn strategaeth ranbarthol.

 

Mae twristiaeth yn Sir Gâr yn ffynnu, gyda 3.46 miliwn o ymwelwyr yn 2022. Fodd bynnag, mae her costau cynyddol i gartrefi a busnesau a thywydd gwael yn effeithio ar bawb, o fentrau lleol i ymwelwyr rhyngwladol a theithwyr undydd. Mae gan bobl lai o incwm gwario ar gyfer gweithgareddau hamdden, gan ei gwneud hi'n hanfodol bod pob ymweliad â'n hamgueddfeydd yn ystyrlon. Dyma pam rydym wedi ymrwymo i sicrhau bod ein hamgueddfeydd yn cynnig gwasanaethau hygyrch a chynhwysol.

 

Gall teithio i'n grŵp o amgueddfeydd fod yn anodd. Wedi'u lleoli mewn ardaloedd hardd, gwledig yn aml, mae rhai yn brin o drafnidiaeth gyhoeddus aml neu gyfleusterau parcio gerllaw. Lle bo'n bosibl, byddwn yn gwneud newidiadau cadarnhaol i annog teithio egnïol a chynyddu hygyrchedd; lle nad yw'n ymarferol, byddwn yn symud gweithgareddau ar-lein ac i'r gymuned.

Diwylliant a Dysgu

Wrth i Strategaeth Diwylliant Cymru Llywodraeth Cymru gael ei hymgynghori, mae cydnabyddiaeth genedlaethol o'r rôl arwyddocaol y mae celfyddydau, diwylliant a chreadigrwydd yn ei chwarae wrth feithrin cymdeithas iach, grymus ac ymgysylltiedig. Mae rôl yr iaith Gymraeg mewn diwylliant cyfoes a manteision cymdeithasol ac economaidd dwyieithrwydd yn ffactorau allweddol sy'n llunio sut mae ein hamgueddfeydd yn ymdrechu i greu cynnig dysgu hygyrch a chynhwysol.

 

Fel gwasanaeth amgueddfeydd y sir, rydym yn cydnabod bod cymunedau yng ngogledd a dwyrain Sir Gâr yn bell yn ddaearyddol ac yn dangynrychioledig yn ein casgliadau. Drwy ymestyn ein rhaglen i'r ardaloedd hyn drwy'r brand CofGâr, ein nod yw dathlu a chadw a chyflwyno treftadaeth ieithyddol a diwylliannol gyfoethog y sir.

 

Mae amgueddfeydd yn hanfodol ar gyfer deall ein byd, gan gynnig mannau deniadol i ddysgu amdanom ni ein hunain ac eraill. Ymgysylltu â'r cyhoedd yw'r cynhwysyn hanfodol ar gyfer deall gwerth ac arwyddocâd casgliadau i gymunedau amrywiol a chadw ein harferion yn berthnasol gyda chynlluniau cadarn. Mae hyn yn cynnwys cymryd camau gwrth-hiliol, egluro hanesion cymhleth, adrodd y gorffennol yn onest, a dathlu amrywiaeth ein cymdeithas.

 

Rydym mewn sefyllfa unigryw i ddarparu amrywiol brofiadau addysgol cyfoethog i ysgolion am y cysyniad o cynefin a hanesion cymunedau Duon, Asiaidd a lleiafrifoedd ethnig. Mae'r rhain yn chwarae rhan hanfodol wrth lunio ein hunaniaethau a hyrwyddo lles a hapusrwydd. Drwy ddilyn y cyfeiriad hwn, gallwn ehangu ein gwasanaethau addysgol i gynnig cyfleoedd dysgu gydol oes, gan fod ymchwil yn cysylltu addysg yn glir â gwell iechyd a disgwyliad oes. Yn ogystal, gallwn dynnu sylw at effeithiau cadarnhaol gwirfoddoli ym mhob cyfnod o fywyd ac eiriol dros y manteision iechyd a lles sy'n deillio o ymweliadau ag amgueddfeydd.

Economi a Chyllid
Mae amgueddfeydd yn chwarae rhan ganolog wrth hybu twf economaidd drwy dwristiaeth, fel y dangosir gan brosiect Denu Pentywyn. Yn 2023, cynhyrchodd twristiaeth Sir Gâr bron i £683 miliwn, yn dilyn cynnydd cyson ers 2011. Mae gwyliau gwyliau yn parhau i fod yn boblogaidd, ac mae amgueddfeydd CofGâr yn cynnig atyniadau pob tywydd drwy gydol y flwyddyn sy'n hyrwyddo gwariant, yn creu swyddi, ac yn gwella apêl yr ardal. Mae arbenigwyr twristiaeth yn cefnogi'r ymdrechion hyn drwy ddenu cynulleidfaoedd newydd yn barhaus i amgueddfeydd y sir.

 

Fodd bynnag, gyda disgwyl i economi'r DU farweidd-dra, bydd cyllidebau'r sector cyhoeddus ac incwm aelwydydd yn dynn. Rhaid i'n hamgueddfeydd ganolbwyntio ar gynaliadwyedd ariannol. Mae'r argyfwng costau byw yn gwneud masnacheiddio'n anodd, ac mae cyfyngiadau ystadau yn cyfyngu ar arallgyfeirio incwm. Byddwn yn mynd i'r afael â'r heriau hyn gydag atebion creadigol i leihau baich trethdalwyr. Mae cydweithio fel tîm unedig ar gyfer Cyngor Sir Gâr yn ein galluogi i ymgysylltu â chwsmeriaid newydd. Rydym eisoes wedi partneru ag adran y Cofrestrydd i ddarparu seremonïau a gwasanaethau dathlu o fewn amgueddfeydd.

 

Rydym yn cydnabod bod angen gwelliannau mawr o hyd i amgueddfeydd, i'r cynnig sy'n wynebu cwsmeriaid a swyddogaethau cymorth hanfodol. Mae gorlenwi mewn storfeydd casgliadau yn parhau i fod yn broblem gyson, ac mae lleihau maint ystadau awdurdodau lleol yn gwaethygu hynny, gan arwain at lif o eitemau i storfeydd amgueddfeydd. O ystyried yr hinsawdd economaidd bresennol, mae'n ymddangos yn annhebygol y bydd cefnogaeth ariannol sylweddol ar gyfer prosiectau cyfalaf newydd. Gyda lle annigonol i ddarparu ar gyfer casgliadau presennol a rhai'r dyfodol, mae'n hanfodol ein bod yn asesu'r holl opsiynau posibl yn drylwyr.

 

Bydd buddsoddiad Cyngor Sir Gâr yn y gorffennol mewn treftadaeth a diwylliant o gymorth i drafodaethau gyda chyllidwyr. Fodd bynnag, mae opsiynau grant cyfyngedig ar gyfer amgueddfeydd awdurdodau lleol a chystadleuaeth fewnol am gyllid cyfatebol yn ei gwneud yn ofynnol i frand CofGâr gyflwyno achos cymhellol dros gefnogaeth. Bydd treulio mwy o amser ar godi arian yn ymestyn amserlenni prosiectau ac yn cynyddu'r risg o gostau cynyddol.

Technoleg
Mae esblygiad technolegau digidol yn ail-lunio sut mae pobl yn rhyngweithio â sefydliadau diwylliannol, ac mae'r newid i fod ar-lein a gyflawnwyd gan lawer o amgueddfeydd yn ystod y pandemig wedi gwneud ymweliadau ag amgueddfeydd yn ymddangos yn ddewisol. Er bod CofGâr wedi'i gynllunio ar gyfer ymweliadau wyneb yn wyneb ac ar hyn o bryd yn brin o'r systemau, yr adnoddau a'r arbenigedd i ddatblygu profiad amgueddfa ddigidol llawn, mae teithiau rhithwir a 360° yn fan cychwyn ymarferol. Maent hefyd yn gwasanaethu fel pont i brosiectau adrodd straeon digidol a grëwyd gyda chymunedau sydd wedi'u lleoli ymhell o amgueddfeydd. Gall yr offer digidol hyn wella hygyrchedd a chryfhau brand lle Sir Gaerfyrddin.

 

Gan y gallwn gael mynediad at gynnwys diwylliannol o ansawdd uchel yn fyd-eang o'n cartrefi, mae dylunio arddangosfeydd amgueddfeydd yn integreiddio technoleg realiti estynedig o'r sector adloniant i gyfoethogi'r profiad gydag arteffactau gwirioneddol, a thrwy hynny ei wneud yn fwy dychmygus ac yn ymgysylltu â'r synhwyrau. Yn ein hymdrechion i adfywio arddangosfeydd amgueddfeydd, gall CofGâr ddefnyddio'r dechnoleg hon i gynnig profiad mwy personol a throchol i ymwelwyr.

 

Efallai y bydd rhai o'r tueddiadau technoleg hyn yn tynnu sylw at bwysigrwydd creu lleoedd ar gyfer rhyngweithio cymdeithasol.

 

Mae amgueddfeydd yn gweld eu hunain fwyfwy fel lleoliadau ar gyfer ymgysylltu cymdeithasol, gweithgareddau a phrofiadau a all helpu i leddfu unigrwydd. Mae hyn yn rhoi cyfle i archwilio arddangosfeydd a rhaglenni i nodi themâu sy'n darparu ar gyfer pobl ag anghenion a diddordebau cyffredin, fel rhieni newydd, y rhai sy'n profi galar, crefydd a chred, a materion delwedd a hunaniaeth.

 

Mae'r tueddiadau hyn yn dangos y dylai amgueddfeydd fabwysiadu dull sy'n canolbwyntio ar y defnyddiwr, gan bwysleisio pwysigrwydd rheoli perthnasoedd i gefnogi ymwelwyr i ddiffinio eu hunaniaethau a'u dewisiadau. Er bod y newid hwn yn gofyn am adnoddau system sylweddol, mae gan gynnig rhaglenni a hyrwyddiadau wedi'u personoli'r potensial i helpu ein hamgueddfeydd i aros yn berthnasol ac yn ystyrlon, a dyfnhau ymgysylltiad trwy ymweliadau dro ar ôl tro.

Hinsawdd
Mae ymrwymiad Cyngor Sir Gâr i Allyriadau Carbon Net Sero erbyn 2030 yn rhaglen newid uchelgeisiol a phragmatig, sy'n dylanwadu ar set ehangach o gamau gweithredu a gyflawnir gan wasanaethau'r Cyngor. Mae Amgueddfa Cyflymder, a adeiladwyd i egwyddorion goddefol, yn modelu sut y gellir dylunio amgueddfeydd newydd i leihau carbon gweithredol. Fel arall, mae ystâd yr amgueddfa yn adeiladau hanesyddol rhestredig a droswyd i'w defnyddio fel amgueddfa. Bydd unrhyw uchelgeisiau datblygu amgueddfeydd yn y dyfodol yn ailddefnyddio ac yn addasu adeiladau presennol, gan wneud yr achos dros ddulliau cynaliadwy o ddefnyddio ynni ac adnoddau.

 

Newidiadau i'r ffordd rydym yn ymddwyn ac yn gweithredu yw ein blaenoriaeth oherwydd bydd y rhain yn lleihau ein heffaith ar unwaith. A chan feddwl y tu hwnt i'r amgueddfa, byddwn yn mabwysiadu barn ehangach ar sut rydym yn rheoli ac yn defnyddio ein tir i wella cynefinoedd ar gyfer rhywogaethau brodorol, dysgu a chyfranogiad cymunedol, hamdden, adrodd straeon a stiwardiaeth ecolegol.

Ein Hamcanion Strategol 10 Mlynedd

Gwasanaeth amgueddfa sy'n canolbwyntio ar bobl

Mae creu gwasanaeth amgueddfa sy'n canolbwyntio ar bobl yn gofyn am newid safbwyntiau. Bydd llunio Cynllun Datblygu Cynulleidfaoedd newydd yn ymgorffori adborth y cyhoedd i aros yn berthnasol ac ehangu ein sylfaen ymwelwyr. Erbyn 2034, nod CofGâr yw cynyddu ymweliadau mwy na 60% o linell sylfaen 2023 a dangos amrywiaeth, hygyrchedd a chynhwysiant gwell trwy fewnwelediadau dyfnach i'r gynulleidfa. Yn ogystal, bydd CofGâr yn darparu rhaglenni lles cynyddol yn gyson, yn amrywio o weithgareddau cydnerthedd i ymyriadau a hwylusir gan asiantaethau atgyfeirio.

 

Rydym yn deall bod rhaglenni o'r radd flaenaf o fudd i lesiant ymwelwyr, ymgysylltiad ac enw da CofGâr. Felly, mae meithrin partneriaethau ag amgueddfeydd y DU trwy brosiect Going Places gan ArtFund yn hanfodol. Yn y fenter hon, byddwn yn mynd i'r afael â'r dirywiad yn y boblogaeth ifanc yn Sir Gâr. Gan gydnabod bod pobl ifanc eisiau dylanwadu ar eu sefydliadau diwylliannol lleol, byddwn yn creu fframwaith cefnogol i feithrin eu cyfranogiad ac adeiladu gwasanaeth cyhoeddus sy'n groesawgar, yn ysbrydoledig ac yn cael ei werthfawrogi ganddynt.

Arweinwyr mewn newid a chynaliadwyedd treftadaeth

Fel arweinwyr mewn newid a chynaliadwyedd treftadaeth, mae angen i ni wella buddsoddiadau diweddar mewn amgueddfeydd drwy ddiweddaru arddangosfeydd a chynnwys. Mae amgueddfeydd o safon yn darparu enillion economaidd o dwristiaeth, a manteision cymdeithasol fel balchder cymunedol a hunaniaeth ddiwylliannol, gan feithrin cydlyniant a lles. Bydd cyflawni hyn yn gofyn am godi arian wedi'i dargedu mewn amgylchedd cystadleuol.

 

Rydym yn deall yr heriau ariannol y mae ein cymunedau a'n hawdurdod lleol yn eu hwynebu. Er mwyn lliniaru costau gwasanaethau craidd ac ychwanegu gwerth i drigolion Sir Gâr, byddwn yn gweithredu strategaethau cynhyrchu incwm ymarferol. Mae'r rhain yn cynnwys arallgyfeirio llogi lleoliadau, ehangu partneriaethau mewnol, hyrwyddo dull Sir Gâr yn Gyntaf i'n cynnyrch a'n gwasanaethau, cychwyn ymdrechion codi arian, symleiddio prosesau rhoi, a lansio cynllun Deiliaid Tocynnau Blynyddol CofGâr.

 

Rhaid i'n dull o gynaliadwyedd gynnwys ein heffaith amgylcheddol. Drwy wella ein dealltwriaeth, rydym wedi dod o hyd i ffyrdd o fynd i'r afael â'r argyfwng hinsawdd a byddwn yn integreiddio'r rhain i'n holl weithgareddau. Mae sut mae amcanion CofGâr yn cyd-fynd â blaenoriaethau ehangach bellach yn ymestyn i gynnwys Nodau Datblygu Cynaliadwy. Rydym yn gweithio ar newidiadau hirdymor i leihau ein heffaith amgylcheddol, gan ddechrau gyda chwmpas 1 a 2, ac yn cynllunio ar gyfer cwmpas 3. Gan ddefnyddio ein casgliadau treftadaeth ac amgueddfeydd, ein nod yw ymgysylltu â'r cyhoedd gyda gwersi o hanes, arloesedd gwyddonol, a mudiadau cymdeithasol i hyrwyddo byw cynaliadwy nawr ac yn y dyfodol.

Rydym yn hyrwyddo casgliadau amgueddfeydd lleol ar gyfer Cymru

Rydym yn hyrwyddo casgliadau amgueddfeydd lleol ar gyfer Cymru. Mae gofal a chadwraeth y casgliadau hyn yn hanfodol i wasanaethau cyhoeddus, partneriaethau a phrosiectau datblygu'r amgueddfeydd. Mae cydweithrediadau ag amgueddfeydd y DU i gyfnewid deunyddiau yn caniatáu i hanes Sir Gâr gyrraedd cynulleidfaoedd ehangach a dod â gwrthrychau o arwyddocâd cenedlaethol i'r sir. Bydd cyflwyno cronfa ddata amgueddfeydd ar-lein yn darparu cyfle newydd a byd-eang i ymgysylltu â threftadaeth Sir Gaerfyrddin. Ar ben hynny, mae'r ymdrech i adnewyddu cynnwys ar draws yr amgueddfeydd i wella perthnasedd ac ansawdd yn dibynnu ar ddatblygu ein dealltwriaeth, cyflwr ac ansawdd y casgliadau.

 

Mae'r galw cynyddol am ein gwasanaeth amgueddfeydd a chelfyddydau ynghyd â lle storio cyfyngedig yn golygu bod angen newidiadau sylweddol. Rydym yn dadlau dros fwy o fuddsoddiad mewn storfeydd casgliadau wrth ailwampio ein systemau i wella mynediad at gasgliadau a gwybodaeth.

 

Rydym yn cydnabod pwysigrwydd dogfennaeth o ansawdd uchel i ddarparu gwasanaeth rhagorol. Mae data cywir yn hybu hygyrchedd digidol, gan gynnig manteision hirdymor. Mae ein hymrwymiad i wella gofal casgliadau yn cynnwys adolygu benthyciadau a threialu prosiectau rhesymoli. Mae datblygu casgliadau yn cael ei yrru gan ymchwil, arwyddocâd, amrywiaeth a chydweithio, gan lunio cynllun cadwraeth blaenoriaethol ac wedi'i ariannu'n dda.

Cyntaf yn ei Dosbarth wrth Gyflenwi Dysgu Gydol Oes

Er mwyn bod yn gyntaf yn y dosbarth o ran darparu dysgu gydol oes, mae'n hanfodol i'n tîm newydd ymgysylltu'n effeithiol â defnyddwyr a gwella ein gwasanaethau. Bydd rhaglen ein hysgolion yn manteisio ar gwricwlwm Cymru i ymchwilio i gynefin, gan feithrin dealltwriaeth ddyfnach o'n cymunedau yn lleol ac yn fyd-eang. Erbyn 2029, ein nod yw cael gwared ar rwystrau cyfranogiad ac ehangu cyfleoedd dysgu dwyieithog, sydd ar gael ar y safle ac oddi ar y safle.

 

Mae ein cenhadaeth i gadw, cyflwyno a datblygu yn ganolog i ddysgu gydol oes, gan ganiatáu i bobl ddysgu o'r gorffennol er mwyn gwell heddiw ac yfory. Er bod amgueddfeydd wedi cyfrannu at les cymdeithasol erioed, bydd ein hymateb i anghenion cymdeithasol cyfredol yn fwy effeithiol a dilys trwy ymdrechion gwybodus, cynhwysol a chydweithredol.

 

Mae ymgorffori hwyl yn natblygiadau ein hamgueddfeydd ac arddangosfeydd rhyngweithiol yn allweddol. Mae gweithgareddau hamdden pleserus yn hybu cymhelliant, yn helpu gyda chadw cof, ac yn gwella cysylltiadau cymdeithasol. Bydd ein rhaglenni cyhoeddus na ellir eu colli yr un mor fywiog trwy ddod â straeon yn fyw, sbarduno creadigrwydd, ac ymgorffori gwerthoedd CofGâr.

Ni yw Ffynhonnell Straeon Celfyddydau a Threftadaeth Newydd ac Ysbrydoliaeth

Ni yw ffynhonnell straeon celfyddydau a threftadaeth newydd ac ysbrydoliaeth. Nod ein casgliadau amgueddfeydd lleol yw adlewyrchu hunaniaeth a chymeriad unigryw Sir Gâr. Gan gydnabod rhagfarnau'r gorffennol a'r presennol, rydym yn ymdrechu i gyflwyno profiadau byw amrywiol ei phobl. Gan ddefnyddio arbenigedd ein tîm mewn trawsnewidiadau amgueddfeydd, byddwn yn gwella profiad yr ymwelwyr yng Nghartref Dylan Thomas ac Amgueddfa Sir Gâr yn Hen Balas yr Esgob ac yn tynnu sylw at dreftadaeth tunplat Cymru yn Amgueddfa Ddiwydiannol Cydweli. Yn fwy nag erioed, bydd mewnbwn y cyhoedd yn llywio ein cynlluniau, gan eu gwneud yn berthnasol, yn hygyrch ac yn gynaliadwy.

 

Mae lleoliadau unigryw ein hamgueddfeydd yn rhan annatod o'n brand CofGâr, sy'n arddangos naratifau a thirweddau Sir Gâr yn weledol. Boed yn draethau, tiroedd fferm, parciau trefol, neu ardaloedd diwydiannol, rydym yn ymdrechu i ddefnyddio ein casgliadau i bwysleisio'r berthnasoedd rhwng pobl a'u hamgylchedd, gan hyrwyddo cysylltiadau newydd â natur, cymuned, hanes a hunaniaeth.

Ein Hamcanion yn Fanwl

Mae ein hamcanion wedi'u rhannu'n weithgareddau manwl ar draws cynllun pum mlynedd. Mae'r fersiwn y gellir ei lawrlwytho o'r cynllun yn cynnwys y gweithgareddau manwl hyn ac yn dangos amserlen o gyflawniad ar draws pum mlynedd cyntaf y cynllun.